Hazır Giyim Sektöründe Kriz: Rekabet Gücü Kaybı ve Gelecek Beklentileri
Hazır giyim sektörü, maliyet artışları ve rekabet gücü kaybı ile karşı karşıya. Sektör temsilcileri, acil önlemler alınması gerektiğini vurguluyor. 2025 yılı için karamsar tahminler yapılıyor.
Mevcut Durum ve Beklentiler
EGSD ve TGSD başkanları, hazır giyim sektörünün mevcut durumunu ve geleceğe yönelik beklentilerini kamuoyuyla paylaştı. TGSD Müşterek Başkanı Toygar Narbay, sektörün rekabetçiliğini kaybettiğini ve maliyet artışlarının önüne geçilemediğini belirtti. Hükümetin acil önlem alması gerektiğini vurguladı. Narbay, 2025 yılında da kan kaybının devam edeceğini ifade etti.
Yüksek vergi, SSK yükleri, enerji maliyetleri ve yüksek enflasyon gibi sorunlar gündemde. Narbay, “Yüksek faiz ve baskılanan kur nedeni ile şu anda üretim şirketleri zarar ediyor” dedi. Bu şartlarda üretim yapılamaz. Avrupalı veya Uzak Doğulu üreticilerle rekabet etmek zorlaşıyor. Narbay, “Bu durumda biz rekabet edebilir miyiz? Maalesef edemeyiz” şeklinde konuştu.
Sektörün Karamsar Geleceği
Türkiye’nin Mısır, Fas, Tunus ve Uzak Doğu ülkeleri ile karşılaştırıldığında yüzde 44 Kuzey Afrika’dan, yüzde 60 Uzak Doğu’dan daha pahalı olduğunu belirten Narbay, “Sektör para kaybetmeye devam edecek” dedi. 2022 yılında yüzde 10.5 kar eden bir şirketin 2023’te karlılığının 5.6’ya düştüğünü ifade etti. 2025 yılında sektör firmalarının ortalama yüzde 4.5 para kaybedeceği öngörülüyor.
Bu durum, iki yıl üst üste sektör firmalarının sermayelerinin önemli bir bölümünü kaybetmesi anlamına geliyor. Narbay, “Bunu biz yaratmadık” diyerek, inovasyon ve verimlilik artışı ile bu kaybın geri alınamayacağını belirtti. Acil önlem alınması gerektiğini vurguladı.
İthalat ve Dış Ticaret Sorunları
Türkiye’nin iç pazar üretiminin 4 milyar dolarını dışardan alır hale geldiğini belirten Narbay, “Yüzde 30 gümrük vergisi olmasına rağmen ithalat artıyorsa Türkiye gerçekten rekabetçiliğini kaybetmiş durumda” dedi. Dış ticaret fazlasının 18 milyar dolardan 14 milyar dolara düştüğünü ifade etti. İhracat azalırken, ithalatın artması dikkat çekiyor.
Narbay, “Yaptığımız yatırımların karşılığında artık bir pazar olmadığı için Türkiye’de ciddi bir üretim düşüşü oldu” dedi. Ancak, mevcut atıl kapasitenin Amerika’ya kullanılması durumunda büyük bir fırsat doğabileceğini belirtti.
Yeni Fırsatlar ve Destek Talepleri
ABD Başkanı Donald Trump’ın yeni gümrük vergilerinin Türk hazır giyim sektörü için büyük bir fırsat yarattığını vurgulayan Narbay, Türkiye’nin yüksek entegre yapısı ve tasarım gücü ile öne çıkabileceğini ifade etti. Kamu destekleri ile sektörün rekabetçiliğinin artması durumunda 5 milyar dolarlık ilave ihracat yapılabileceği öngörülüyor.
Narbay, “Kur desteklerinin ve Eximbank kredilerinin artırılması gerekiyor” dedi. Uzak Doğu’dan ürün tedarikinde fiyat farkının yeni vergilerle birlikte yüzde 28 civarına düşeceği belirtildi. Bu durum, Türkiye için benzersiz bir pazar kazanım fırsatı sunuyor.
İthalat Artışı ve Sektörün Geleceği
EGSD Başkanı Akçakaya, son 2 yılda hazır giyim ithalatının yüzde 55 arttığını belirtti. İthalatın artmasının, kurların düşük olması ve yurt içi maliyetlerin yüksek olmasından kaynaklandığını ifade etti. Sektör, zararına ürün yaparak mücadele etmeye devam ediyor.
Ancak, bu durumun sürdürülebilir olmadığına dikkat çekti. Akçakaya, “Bu sektörün bilgi birikimi ve insan kaynağı bir hazine” diyerek, korunması gerektiğini vurguladı. Sektör temsilcileri, çözüm üretmek için harekete geçilmesi gerektiğini belirtiyor.