Gıda Sektöründe 2025 Hedefleri ve İhracat Artışları
Gıda sektörü, 2025 yılına sipariş ve üretim artışıyla başladı. 2024 yılının aralık ayında 1 milyar 138 milyon dolar ile yıl içindeki en yüksek ihracatını gerçekleştiren sektör, yeni siparişlerde ve üretim tarafında da artış gösterdi. TİM Hububat, Bakliyat, Yağlı Tohumlar ve Mamulleri Sektör Kurulu Başkanı Ahmet Tiryakioğlu, bu hareketliliği dengeli bir şekilde yönetmeye çalıştıklarını belirtti.
Tiryakioğlu, belirli ürün gruplarındaki fiyatlamaların, bölgede devam eden savaşların etkisiyle değiştiğini ifade etti. Yurt içi ve yurt dışında gelişmeleri yakından takip ettiklerini vurguladı. Girdi maliyetlerindeki artışın, gıda imalatında en yüksek seviyede olduğunu kaydetti.
2024 Yılı İhracat Rakamları
Bisküvi, buğday unu, makarna, bitkisel yağlar gibi temel gıda ürünlerini kapsayan sektör, 2024 yılını 11,9 milyar dolar seviyesinde ihracat yaparak geride bıraktı. Tiryakioğlu, Türkiye'nin bitkisel ürün ihracatının yarıya yakınını gerçekleştirdiğini ve en fazla ihracat yapılan ülkelerin Irak, ABD ve Suriye olduğunu bildirdi.
Karadeniz ülkeleri, dünya tahıl üretiminin merkezi haline geldi. Türkiye, tahıl ticaretine yön veren ülkelerden biri olma özelliğini koruyor. Ukrayna’nın bu yılki buğday üretimi 22 milyon tonla Türkiye’ye yakın seviyelerde kalırken, Rusya 90 milyon tonun üzerinde buğday üreterek önemli bir rekora imza attı.
Gıda Fiyatlarındaki Beklentiler
Tiryakioğlu, gıda fiyatlarında iyileşmenin 2025 yılında görünür olacağını belirtti. Geçen yıl yüksek faiz ortamındaki daralmanın, gıdaya olan talebi etkilemediğini ifade etti. Ancak girdi fiyatlarındaki artışın, gıda ürünleri fiyatlarındaki artış hızını yavaşlatmadığını vurguladı.
Dünya Bankası'nın raporuna göre, enerji fiyatlarındaki iyileşme, 2025’te küresel gıda fiyatlarını son 5 yılın en düşük seviyesine geriletecek. Bu durum, gıda sektöründe olumlu bir etki yaratması bekleniyor.
Suriye ile Ticaretin Önemi
Güneydoğu Anadolu Bölgesi, 2024 yılında hububat, bakliyat, yağlı tohumlar ve mamulleri sektörünün toplam ihracatının yüzde 29,5’ini gerçekleştirdi. Bölge, Türkiye’nin en fazla ihracatını yapan bölge olarak dikkat çekiyor. Kadooğlu, Suriye’nin Gaziantep ve Şanlıurfa’da faaliyet gösteren birçok işletmenin canlanmasında önemli rol oynayacağını belirtti.
2024 yılı itibarıyla, Suriye’ye yapılan hububat ihracatında yüzde 13,9’luk artışla 282,9 milyon dolara ulaşıldı. Kadooğlu, Türkiye genelindeki ihracatın yüzde 54,6’sının Suriye’ye yapıldığını vurguladı. Gıda arz güvenliği açısından, Suriye’ye daha fazla gıda sunmak istediklerini ifade etti.
Yeni Desteklerin Rolü
Kadooğlu, geçen yıl yağışlardaki azalma nedeniyle hububat ekimlerinde aksamaların yaşandığını belirtti. Bu durum, üreticilerin tarımsal verimliliğe yönelik endişelerini artırdı. Kuraklık, yeni yılın mahsulüne dair soru işaretleri doğuruyor.
Küresel iklim değişikliğine bağlı sorunların çözümünde çiftçiye yönelik yeni desteklerin, yapılan yatırımların verimliliğine katkı sağlayacağına dikkat çekti. Bu desteklerin, gıda sektöründeki üretimi artırması bekleniyor.