Gıda Fiyatlarındaki Yükseliş: Tüketici Harcamaları Rekor Kırıyor
Yüksek enflasyonla son 3 yıldır rekor kıran gıda fiyatları, vatandaşın harcama bütçesinden de aslan payını aldı. Geçen yıl yüzde 41.76 olarak açıklanan resmi gıda enflasyonuna karşılık, 2024’te vatandaşın market alışverişlerinden oluşan hızlı tüketim ürünleri harcaması yüzde 67 arttı. Alışverişe çıkan tüketicinin her 100 TL’lik harcamasının 83 TL’sini gıda ve içecek alışverişleri oluştururken, kişisel bakıma 9 TL, ev bakımına ise 8 TL harcandı.
Bu durum, hanelerin harcama alışkanlıklarını önemli ölçüde değiştirdi. Tüketiciler, gıda fiyatlarındaki artış nedeniyle daha fazla harcama yapmak zorunda kaldı. 2022 yılına göre geçen sene bir alışveriş için tüketici yüzde 160 daha fazla harcama yapmak zorunda kaldı. Bu veriler, gıda fiyatlarının yükselişinin tüketici davranışlarını nasıl etkilediğini gösteriyor.
Tüketici İndirim Marketine Koştu
Son 3 yıldır sepet ortalamaları hızlı bir yükseliş kaydetti. Ipsos tarafından yayınlanan ‘Hızlı Tüketim Ürünleri’ raporuna göre, 2022 yılında 88 TL olan ortalama sepet büyüklüğü 2023’te yüzde 72 büyüyerek 152 TL’ye çıktı. 2024 yılında alışverişe çıkan bir tüketicinin ortalama harcaması ise 229 TL oldu. Bu durum, indirim marketlerinin alışveriş davranışlarını şekillendirmede en büyük rolü oynadığını ortaya koyuyor.
Pandemiden sonra düşüşe geçen alışveriş sıklığı, 2024 yılı itibarıyla yükselmeye başladı. Haneler, haftada yaklaşık 4, yılda ise 219 defa alışverişe gittiler. Haneler geçen seneye kıyasla 17 kez daha fazla alışveriş yaparken, harcadıkları tüm paranın üçte birinden fazlası indirim marketlerinin kasalarından geçti.
Tüketici Markalı Ürünleri Tercih Ediyor
Ortalama bir hane, her 100 TL’lik harcamasının yaklaşık 54 TL’sini markalı, 24 TL’sini açık, 22 TL’sini ise market markalı ürünlere ayırdı. Hane halkının erişiminin en yüksek olduğu ilk 20 kategoride kırmızı et yer almazken, geçen yıl beyaz et alışverişi yüzde 3, yoğurt alışverişi yüzde 2, kağıt ürünleri ise yüzde 8.3’lük düşüş gösterdi. Bu durum, tüketicilerin markalı ürünlere yönelme eğilimlerini artırdı.
2024’te gıda ve içecek alışverişlerinde cirolar yüzde 66 artarken, kişisel bakım yüzde 60, ev bakımı ise yüzde 84 arttı. Bu veriler, tüketicilerin harcama alışkanlıklarının değiştiğini ve indirim marketlerinin bu süreçte önemli bir rol oynadığını göstermektedir. Tüketicilerin bütçeleri, gıda fiyatlarındaki artışla birlikte yeniden şekilleniyor.